|
Cahid
İsmayıloğlu. XI yüzilliyin tarixi onomastik leksikası (Mahmud
Kaşğarlının «Divanü lüğat-it-türk» əsəri əsasında). Bakı:
«Elm» nəşriyyatı, 2008, – 231 s.
MÜƏLLİFDƏN
Kaşğarlı Mahmud yalnız orta
çağdakı Türküstan mədəniyyəti, elmi və ədəbiyyatının ən böyük
şəxsiyyəti deyil, dünya mədəniyyətinə, türkoloji aləmə əvəzsiz
xidməti olan bir insandır. Onun «Divanü lüğat-it türk» adlı
əsəri yalnız Türküstandakı türk xalqlarının deyil, özünün
də yazdığı kimi Çindən ta Qaradənizə, Ağdənizə qədər, yəni
Avrasiyada, hətta Afrikada yaşamış və bu gün də yaşayan türk
xalqlarının qürur duyduqları bir abidədir.
«Divanü lüğat-it-türk» türk dili və ədəbiyyatı ilə yanaşı,
türk etnik tarixinin, coğrafiyasının, etnoqrafiyasının, folklorunun,
mifologiyasının, bir sözlə, türk mədəniyyətinin ilk ensiklopediyasıdır.
Bu əsər Türkün ən qədim, ən sağlam, ən təmiz dil və mədəni
mirası olması baxımından heç bir vaxt qiymətini itirməyəcəkdir.
Buna görə də aşkara çıxdığı zamandan günümüzədək dünya türkoloqlarının
araşdırma mövzusu, müzakirə obyekti və ən dəyərli istinad
mənbəyi olaraq qalmaqdadır.
Hörmətli oxuculara təqdim etdiyimiz kitab da Kaşğarlı Mahmud
və onun «Divan»ı haqqında yazılanlardan bir damladır. Bizdən
sonra da, şübhəsiz mövzu üzərində yüzlərlə araşdırıcı çalışacaq
və hər biri də yeni-yeni cövhərlər əldə edəcək.
Bu yöndə görülmüş və görüləcək işlərin dünya mədəniyyətinin
bir parçası olan türk mədəniyyətinin (ictimai fikrinin, mənəvi
aləminin) bəşəriyyətin yüksəlişindəki rolunu önəmli faktlarla
ortaya qoyacağına ümid edirik.
Cahid İsmayıloğlu
13 sentyabr, 2008
|
|